Seenaa Generaal Abdiisaa Aagaa fi Kufaatii Xaaliyaanii!!

Seenaa Generaal Abdiisaa Aagaa fi Kufaatii Xaaliyaanii!!

  Barreessituun (Seenaa Abdiisaa) ti Bitootessa 2,2015

Abdiisaa Aagaa Oromiyaa,Wallagga keessa Magaalaa Najjootti Dhalate.Waraana Addunyaa Lammaffaa dura Yeroo Xaaliyaaniin Xoobbiyaa Dabalatee Biiyyoota Addunyaa Hedduu koloneeffattee bushaa turtetti Abbaan Abdiisaa qabamanii Magaalaa Finfinneetti hidhaman.Abdiisaanii­s umurii isaa Waggaa 14tti Abbaa isaa Ilaaluuf gara Finfinnee yoo deemu Abbaan isaa ni Ajjeefaman.Du'a Abbaa isaatti kan baayyee Gadde Abdiisaan Loltuu Xoobbiyaatti Makamuu dhaan Xaaliyaanii irratti Waraana banuuf Leenjii Jalqabe.Haa ta'u Malee Waggaa Lama Booda Abdiisaa fi Loltoonni biroo Qabamanii Gara Xaaliyaanii Geeffamuu dhaan Mana Hidhaa "Siisilii" Jedhamu keessatti Hidhaman.Adeemsa Keessa Abdiisaan Mana Hidhaa keessatti nama Lammii Yugozlaaviyaa kan ta'e Juuliyoo jedhamu waliin wal bare.Abdiisaa fi Juuliyoon Muuxannoo Jireenyaa erga wal jijjiiranii booda Michuu walii ta'an.Juuliyoon Waggaa Afurii Ol mana hidhaa kana keessatti waan hidhameef Waan Mana Hidhaa kana keessa jiru hunda Abdiisaatti hime.Abdiisaanis Haala Mana Hidhaa kanaa erga xiinxalee booda Cabsanii baduuf Juuliyoo Mari'achiise.Loltuun­ Yugozlaaviyaa Waggaa Afurii Oliif mana Hidhaa keessatti Rincice Juuliyoonis Onnee Abdiisaa Ajaa'ibsifachuu dhaan Cabsanii baduuf walii Galan.

Haaluma kanaan Abdiisaa dhaan Durfamuu dhaan Hidhamtoonni 21 mana Hidhaa cabsanii baduu dhaan Bosona seenan.Erga Bosona Seenanii boodas Abdiisaa fi Juuliyoon Bakka itti hidhamanii turanitti deebi'uu dhaan Loltoota Xaaliyaanii Fuuldura irraa Mana Hidhaa kana eegan Sagalee tokko malee Morma Haqaaqanii erga Ajjeesanii booda Uffannaa isaanii irraa baafatanii Uffachuu dhaan Loltuu Xaaliyaanii fakkaatanii Mooraa Seenan.Erga Mooraa Seenanii bakka Waraanaaf mijatu qubatanii boodas waraana Xaaliyaanii achi keessatti argamu irratti Lola cimaa banan.kana boodas Injifachuu dhaan Hidhamtoota Baasanii Meeshaa Waraanaa Saamuu dhaan Bosonatti deebi'an.Haala kanaan Abdiisaa Aagaa fi Loltoonni isaa Qabeenya Xaaliyaanii fi Meeshaa Waraanaa saamuu jalqaban.

Akkasumas Boji'amtoota mana hidhaa keessa jiran Hiiksisuu dhaan Of duukaa hiriirsuu Jalqaban.yeroo Xiqqoo Keessatti Waraanni Abdiisaa fi Juuliyoo Waraana Sodaachisaa ta'e.Biyyoota Addunyaa Hedduu Koloneeffachuu dhaan kan of jalatti bulchaa turte Xaaliyaaniitti Waraanni Abdiisaa Aagaa Yaaddoo guddaa ta'e.sababa kanaanis Waraanni Abdiisaa akka dadhabuuf yeroo yerootti Lola irratti gaggeessuu jalqabde.Haa ta'u malee Loltoonni Xaaliyaanii Abdiisaa fi Loltoota isaa booji'uuf gara Dirree waraanaatti ergaman Achi buutee Miilla Bakar Waaree ta'anii hafan.Yaaddoo Cimaa keessa kan seente Xaaliyaaniinis "Aangoo Guddaan siif kenna Lola kana dhaabi Nutti Makami." jettee Abdiisaa Kadhachuu jalqabde.Abdiisaan Garuu Kaayyoon isaa Ummata isaa Kolonii jalaa baasuuf waan ta'eef "Cita Mormaa." jechuu dhaan Juuliyoo waliin Kaayyoo isaanii irratti cichan.Olaantummaa Xaaliyaanii Kuffisuuf kan Carraaqaa turan Ameerikaa,Faransaayi­ fi Ingilizoonni Waraana Abdiisaa fi Juuliyoof Beekamtii Laachuu dhaan walii galanii Waraana Loltoota Ameerikaa,Faransaay,­Ingizii fi Xoobbiyaanota of keessatti hammate Ijaaran.Waraana kanas Abdiisaan akka Hoogganuuf Aangoon ni kennameef.Waraanna Addunyaa 2ffaas ni Jalqabame Abdiisaanis Waraana Loltoota Ameerikaa,Faransaay,­Ingilizootaa fi Xoobbiyaanota of keessatti Hammate hoogganuu dhaan Waraana nuffisiisaa fi Dadhabsiisaa ta'ee Injifannoo dhaan Faayame Faashistii Xaaliyaanii irratti adeemsisuu itti fufe.Gargaarsi Hedduunis karaa garaa garaa godhamuufii Jalqabe. Gootichi Oromiyaan Biqilchite Abdiisaa Aagaas Loltoota isaa haala Ammayya'aa ta'een hoogganuu dhaan Biyyoota Garaa garaa keessatti Xaaliyaanii Injifachuu dhaan Dadhabsiisaa dhufan.dhuma irrattis Waraanni Abdiisaa Magaalaa Room to'annaa jala oolfate.Maagaalaa kana keessattis Alaabaa Xoobbiyaa,Ameerikaa,­Faransaayii fi Ingilizii ol kaasee Fannise!!! Ana qofatu jira jettee Biyyoota Hedduu koloneeffachuu dhaan kan Bulchaa turte Xaaliyaaniinis Loltoota ishee biyyoota garaa garaa keessa faca'anii jiran akka biyyatti deebi'an ajaja dabarsuu jalqabde.haaluma kanaanis Xaaliyaaniin Kufaatii fokkisaa ta'e kufuu dhaan Kisaaraa Guddaan irra ga'e.

Gootummaa Abdiisaa fi Loltoota isaa kan arge Mootummaan Biriteenis Fedhii biyya isaa galmaan ga'achuuf jecha Abdiisaa Aagaa Hoogganaa Loltuu Biriteen gochuu dhaan muude.Kana Boodas Akkuma Xaaliyaanii Biyyoota Addunyaa Muraasa Koloneeffachuu dhaan Olaantummaa ishee kan Agarsiisaa turte Jarmanis akka Kuftuuf Waraanni Gooticha Abdiisaan Hoogganamu Gara Jarmanitti ergame.Akkuma Kanaan Duraa Waraanni Abdiisaa Aagaa Naazii Jarman Waliin Waraana Addunyaan Afaan Qabattee Ajaayibsifatte Adeemsisuu itti Fufan.Yeroo Muraasa Keessattis Waraanni Jarman Biyyoota Koloneeffatanii turan Gadhiisuu dhaan Boodatti Baqachuu Jalqaban. dhuma irrattis Waraanni Gooticha Abdiisaa Aagaatiin Durfamu Magaalaa Berliin keessatti Jarman Injifachuu dhaan Alaabaa Xoobbiyaa fi Biritaayin ol Kaasanii Fannisan!!!

Mootummaan Biriteenis Waraana Abdiisaa dhaan Hoogganamu Jala gugachuu dhaan Magaalaa Jarman To'annaa Waraana Abdiisaa Aagaa Jala Jirtu Berliin Dabaree isaanii koloneeffachuuf Fiigicha Jalqaban.Waraanni Abdiisaan Durfamu garuu "Walii Galteen Keenya Biyyoota Addunyaa irratti Olaantummaa Muldhisanii Daangaa namaa Koloneeffatan Harkaa Daangaa Deebisuu dha malee Daangaa Namaa dabaree keenya Koloneeffachuu miti." jechuu dhaan Biyyoota Jarman Koloneeffatte gara Abbaa Biyyaatti Deebisanii Daangaa Jarman Immoo Jarmaniif dhiisanii keessaa ba'an.Eeyyee!! Oromoon Har'as Daangaa ishee Kabachiifachuu Barbaaddi Malee Daangaa Ormaa tasuma hin Feetu!! Waraanni Addunyaa Lammaffaas Injifannoo Waraana Koloneeffattoota Kuffisuuf dhaabbatan kanneen akka Waraana Abdiisaa fi Kanneen birootiin Ni Xumurame.Waraanni Addunyaa Lammaffaa erga Xumuramee Boodas Biyyoonni akka Ameerikaa,Faransaay fi Ingilizii Aangoo Guddaa siif Laanna Hanga dhumaatti Waraana keenya nuuf Hooggani jechuu dhaan Abdiisaa Kadhachuu jalqaban.Abdiisaan Garuu, "Kaayyoon Biyyaa ba'eef Galmaan Ga'eera amma Fedhiin koo Waggaa Hedduu dhaaf Qabsoof jecha kanan irraa Fagaadhe Biyya kootti deebi'ee Boqochuu qofa dha."jechuu dhaan Deebii Kenne.Biyyoonni Kanneen akka Ameerikaa,Faransaayi­i fi Biriteen Garuu Koloneeffattoonni kanneen akka Xaaliyaanii Ammas Deebi'anii Dandamachuu dhaan Olaantummaa Isaanii nurratti muldhisu jedhanii waan Shakkaniif Waraanni Abdiisaa Aagaan durfamu akka bittinaa'u hin Barbaanne.Sababni isaas Waraanni Kun Qoricha Koloneeffattootaa waan ta'eef!!! Kanaaf jechas irra daddeebi'anii Yaada Abdiisaa jijjiiruuf hedduu dhama'an.Abdiisaan Garuu Yaadi isaa Qilleensa Oromiyaa Weerara Xaaliyaanii jalaa Bilisa Baate keessatti Boqochuu qofa taate.yeroo kanattis Biyyoonni kunneen Abdii kutanii Fala Barbaadan.kana Boodas "Gaafa Waraana kana Dhaabuuf Walii Galle Hanga Hundi Keenya Walii Gallutti Waraanni Kun Diigamuu hin danda'u jennee Walii Galleerra. kanaafuu dhiistee deemuu hin dandeessu." jechuu dhaan Abdiisaa Himatan.Gootichi Addunyaa Gadameessa Oromiyaa keessaa Ba'e Abdiisaanis Qabamee Hidhame,Qabamee Hidhamuu Abdiisaa dhaga'anii Kanneen Mormii dhageessisan keessaa Generaala Ingilizii yeroo sanaa kan durse hin jiru.Generaalli Ingilizii kun Dirree Waraanaa garaa garaa keessatti Abdiisaa Waliin Dalagaa Waan tureef Namni Dhugaa Addunyaaf Qabsaa'e kun Hidhamuu hin qabu jechuu dhaan Mudhii hidhatee Falmeef.Falmii isaa kanaanis Mootummaa Ingilizii fi Kanneen Biroo Amansiisuu Danda'e.kana Boodas Himati Abdiisaa irratti dhiyaate irra deebi'amee Ilaalamuu dhaan Hidhaa irraa Gara Qarshiitti Jijjiirameef.Qarshii­ Irratti Murtaa'e kanas Mootummaan Biriteen Kaffaluu dhaan Abdiisaan Bilisa Ba'e.Kana boodas Gootichi Oromoo Addunyaa Ajaabsiise waggaa Hedduu booda Oromiyaa keessatti Dadhabbii isaa irraa boqochuuf Addunyaa irraa Badhaasaa fi Beekamtii Hedduu fudhachuu dhaan gara Biyya isaatti Gaggeeffame.Yeroo Biyya Seenus Qabsoo tokko malee Aangoorra kan baate Mootiin Xoobbiyaa H/Sillaaseen haala Ho'aa ta'een Abdiisaa Simatte.

Erga Simattee boodas Nama Nagaa fakkaattee Loltoota Xoobbiyaa Abdiisaa Waliin ta'uu dhaan Addunyaa Koloneeffattoota jalaa baasuuf Qabsa'aa turan irraa Hidhannoo Hiiksiste.kana Boodas Aangoo nurraa fudhata jedhanii Generaalaa Xoobbiyaa yeroo sanaa kan ture Abebee Aregaay waliin ta'uu dhaan Abdisaa irratti Mala maluu jalqaban.

Biyyi koo Nagaa taateetti jedhee biyya isaa keessatti boqochuuf kan dhufe Abdiisaan Hordoffiin Habashootaa ol ba'uu fi gad ba'uu isa dhorke.Gootichi Addunyaan Milla tokkoon dhaabbattee Ajaayibsiifatte Erga biyyi Nagaadha jedhee Hidhannoo isaa Hikkatee booda Gad-Deebituu Namaatiin Daran Hacuucame.Dhuma irrattis Mooraa Buufata Leenjii Waraanaa Biyyattii yeroo Sanaa kan taate Hoolotaa geeffamuu dhaan achi keessatti akka eegamuu fi Hordofamu Ta'e.Mana Hidhaa keessatti Abdiisaa Waliin Wal baree Gargaarsa Abdiisaatiin biyya isaa Yugozlaaviyaa Kolonii Xaaliyaanii jalaa kan Baase Juuliyoon Rakkoo Abdiisaa irra ga'e Yeroo dhaga'utti baayyee Rifate.kana boodas Generaala Biyya isaa kan ta'e Maarshaal Tiitoo Waliin ta'uu dhaan gara Xoobbiyaa dhufan.Yeroo Xoobbiyaa dhufanii Hacuuccaa fi Gidiraa Gooticha Addunyaa Abdiisaa irra ga'e Arganitti Baayyee Gaddan.kana boodas Biyyoota Kanneen biroo Waliin ta'uu dhaan Dabaree isaanii Abdiisaa Cina dhaabbachuuf Murteeffatan. Mootiin Xoobbiyaa Haayile Sillaaseen Adeemsi Michuu Abdiisaa Juuliyoo waan sodaachiseef Fakkeessuu dhaaf Aangoo Koloneelummaa Abdiisaaf akka Laatte Addunyatti Beeksiste.Abdiisaan Garuu qabsoo Hadha'aa kan taasise Aangoof Osoo hin Taane biyya isaa Kolonii Jalaa baasee Uummata isaa Waliin Biyya isaa keessa Nagaan Jiraachuuf ture.Aangoof yoo ta'e Abdiisaan Koloneela biyya Gad-deebituu sobaan Ijaaramte kanaa miti Generaalaa fi Gooticha Addunyaati Malee!!!

Haala akkas Gaddisiisaa ta'een osoo Jiraatuu Gootichi Addunyaa Dirree Waraanaa irratti Mo'amee hin beekne osoo Nagaan biyya isaa keessatti Illee hin boqotin Waggaa muraasa Booda Hirriba Dhuma hin qabneen Mo'ame.Shiraa fi Daba Habashoonni Nama Dhugaa kana irratti goote Dacheenis Ilaaluu Dadhabdee Abdiisaa Aagaa Garaa ishee Jala Dhokfatte!!! Osoo Yeroo Akkas Hacuucamu sana Nama Amanee Dhukkuba Garaa isaa itti Himatu qabaatee Silaa "Osoon Akkas Ta'uu Beekee......" Jedhee Quuqama isaa hin ibsatu turee Laata?? Biyyittiin Kun akka Biyyaatti Biyya Taatee akka dhaabbattuuf Abdiisaa Aagaa irraa Hanga Taaddasaa Birruutti,Maammoo Mazaamirii Hanga Kabbadaa Buzuneshitti,Baalcha­a Abbaa Nafsoo irraa Hanga HabteGiorgis Diinagdeetti,Oliiqaa­ Dingilii Hanga Hagarii Tulluutti,...Biyyiit­tii Kanaaf Aarsaa Guddaa Kaffalan.Biyyi Isaan itti Dadhaban kun Garuu Ooltee Bultee Saba isaanii Irratti Dhukkuba Guddaa Taate.Moototaa fi Mootummoota Dhufaa Darbaan Aangoo irra ba'an Hunda Biratti Sabni Oromoo Akka Abbaa Biyyaatti osoo hin Taane akka Lammii Lammaffaatti Hacuucame.Har'as Sabni Gootota Kanneen Akka Abdiisaa Aagaa Addunyaaf Gumaachite Baandaa Bakka Dhufaatii ishee hin Beekneen Wanti hin taane irratti dhaadatamaa Jira.Sababni Isaas akkuma Abdiisaan shiraan Takaalamee ba'umsaaf Galumsa dhabe Har'as Dargaggoonni Oromoo biyyittii kana Jijjiiruu danda'an Warra Tokko Shanee dhaan Gurmoofteen Takaalamanii jiru.Hanga Dhaloonni Takaallaa kana of irraa kutu dhalatutti ykn Waaqa irraa gad nuuf bu'utti hundumti Keenya iyyuu bara dhufee Darbu Dhaloota Komachaa Hacuuccaa harka keenyaan ofitti fidne jala Ameen Jennee Bulla!!!

Xumurameera.........­...!!!!